Hazır Sulandırılmış Rakı Daim

2020 yılında Nisan ayında Türkideki içki sektöründe enteresan bir gelişme yaşandı. Ülkemizdeki distile alkol pazarının açık ara lider ürünü rakı pazarında sıra dışı tarzda bir ürün olan Daim, rakı bazlı bir ürün olarak market raflarındaki yerini aldı. Hiç kuşkusuz rakı sadece pazar lideri bir ürün değil kültürümüzde de önemli yer tutun kült bir içki. Bu yüzden rakı üzerine yapılan ürün geliştirme denemeleri toplumda çok çok zor kabul görür. Sektörün lideri Mey İçki tarafından çıkarılan bu ürün, oldukça sıra dışı bir ürün olmakla beraber aslında tüketim esnasıdan bir fark yaratmıyor. Ancak sek bir rakı içicisiyseniz Daim Rakı size göre değil. Çünkü yeni ürün hazır sulandırılmış olarak ifade edebileceğimiz şekilde satılıyor. Ufak rakı dediğimiz 35 cl boyutlarında üretilen Daim Rakı, %22,50 hacmen alkol oranına sahip ve 35 TL fiyat ile kapalı içki noktalarından (zincir marketler değil, tekel bayi ağırlıklı) temin edilebilecek. Şimdi gelin bu inovatif ürünün alışkanlıklar ile olacak imtihanını inceleyelim.

Avantajları,

Aslında, Daim Rakı’nın üretimindeki mantık dünyada birçok örneği olan ve içki üreticileri için çok uzak olmayan bir yöntem. Diğer ülkelerde RTD (ready to drink) dedikleri Smirnoff Ice, Bacardi Breezer gibi “içime hazır” ürünler uzun bir süredir var. Biz de çoğunlukla rakıyı su katarak içtiğimize göre, bu ürün içime hazır, yani bir RTD olarak kabul edilebilir. Daim rakının tüketici için sunduğu faydalar ise fiyat ve kolaylık unsurları olarak ön plana çıkıyor. 22.50 derece alkol ile 35 cl olarak satılan Daim Rakı alkol oranı/fiyat anlamında lokomotif marka Yeni Rakı’ya göre avantajlı. Hatta Pazarda genel kural olan ürünün fiyatı/ebad oranı ebat küçüldükçe fiyat arması üzerineyken, burada tersine bir durum söz konusu. Tüketiciye getirdiği diğer bir avantaj da, normalde marketlerde satılması yasak olan 20 CL’lik ürüne alternatif oluşturması. Örneğin misafirliğe giden ve rakı içmek isteyen birisinin, ufak rakı alarak karizmayı çizdirmeyeyim dediği halde, 70’lik ürün için 150 TL’yi gözden çıkarması gerekiyordu. Yeni içime hazır ürün ise misafirlik ve parti ortamlarında son yıllarda artan “içeceğini getir” kültürüne rakı anlamında katkı sunuyor. Daim’den fayadalanabilecek diğer bir kesim ise, “ağzıma değince devam ediyorum” diyenler olabilir. Daim, içerdiği alkol miktarı itibarı ile bu kitleye, limitli içme, bir başka deyişle Mey içkini de önemsediği sorumlu içme fırsatı sunuyor.

Dezavantajları,

Anasonlu bir distile içki olan bir içkinin rakı sayılabilmesi için  Türk gıda kodeksine göre minimum %40 oranında hacmen alkole sahip olması gerekiyor. Yani Daim, teknik olarak bir rakı değil. Aynı zamanda üretiminde suma (üzüm distilatı) yerine Uzo’da olduğu gibi buğday kullanıldığı için yine rakı tarifinden ayrışıyır. Bakmayın benim de baştan beri ürünü Daim Rakı olarak tanımladığıma, ürünün ambalajında rakı ibaresi kullanılmamış zaten. Daim Rakı’ya gelecek en büyük eleştirilerilerden biri, alkol oranın “kimin içiş tarzına göre” belirlendiği ve rakı sunum ritüelini ortadan kaldırdığı yönünde olacaktır. Bu anlamda konservatif rakı içilerinin adapsal yönlerden (sakilik kültürü) eleştiriler getireceği açık. Bir diğer eleştiri ise distile içkilerde alıştığımız saf su rengi yerine karıştırılmış rakı rengi, masada dünden kalmış bayat rakı görüntüsü veriyor. Bir de her ne kadar içime hazır sulandırılmış olarak satılsa da ürün eve geldiğinde bir ince ayara ihtiyaç duyuyor.

Göründüğü üzere Daim, rakı kültürünün biraz dışına çıksa da güncel yaşamın gerçekleri ile örtüşen bir ürün olarak düşünülmüş. Diageo gibi bir devin dünyadaki tecrübelerinin de ürünün oluşmasında etkisi olduğunu söylemek mümkün. Ürünün olası bir kabul görmeme durumda ise mevcut markaları kulamadığı için Mey-Diageo’ya pek de bir risk oluşturacağı söylenemez.